Mάρτη, Μάρτη μου καλέ....

Σήμερα μιλήσαμε για το έθιμο του "μάρτη". Τα "μαρτάκια".

Από τη 1η ως τις 31 του Μάρτη, τα παιδιά φορούν στον καρπό του χεριού τους ένα βραχιολάκι, φτιαγμένο από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή, τον Μάρτη ή Μαρτιά. Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, ο Μάρτης προστατεύει τα πρόσωπα των παιδιών από τον πρώτο ήλιο της Άνοιξης, για να μην καούν. Τον φτιάχνουν την τελευταία μέρα του Φλεβάρη και τον φορούν την πρώτη μέρα του Μάρτη, πριν βγουν από το σπίτι. 

Σε μερικές περιοχές ο Μάρτης φοριέται στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού σαν δαχτυλίδι για να μην σκοντάφτει ο κάτοχός του. Το βραχιολάκι αυτό το βγάζουν στο τέλος του μήνα, ή το αφήνουν πάνω στις τριανταφυλλιές όταν δουν το πρώτο χελιδόνι, για να τον πάρουν τα πουλιά και να χτίσουν τη φωλιά τους.

«Μάρτη» δεν φορούσαν μόνο οι άνθρωποι. Σε κάποιες περιοχές της χώρας κρεμούσαν την κλωστή όλη τη νύχτα στα κλαδιά μιας τριανταφυλλιάς για να χαρίσουν ανθοφορία, ενώ σε άλλες περιοχές την έβαζαν γύρω από τις στάμνες για να προστατέψουν το νερό από τον ήλιο και να το διατηρήσουν κρύο. Σε άλλες περιοχές το φορούσαν μέχρι να φανούν τα πρώτα χελιδόνια, οπότε και το άφηναν πάνω σε τριανταφυλλιές, ώστε να τον πάρουν τα πουλιά για να χτίσουν τη φωλιά τους. Αλλού πάλι το φορούν ως την Ανάσταση, οπότε και το δένουν στις λαμπάδες της Λαμπρής για να καεί μαζί τους.

Η κατασκευή του παραδοσιακού Μάρτη.

Είναι η συνήθεια να δένουν οι μητέρες στο χέρι ή στο πόδι των παιδιών τον λεγόμενο, ένα κορδόνι από λευκό και κόκκινο νήμα, ώστε να τα προφυλάξουν από τις ακτίνες του μαρτιάτικου ήλιου, οι οποίες θεωρούνται πολύ επικίνδυνες. Ο ήλιος το Μάρτιο συνήθως καίει και μαυρίζει τα πρόσωπα των παιδιών. Η μαυρίλα όμως σήμαινε ασχήμια, προπάντων για τα κορίτσια που η παράδοση τα ήθελε άσπρα και ροδομάγουλα: «Οπόχει κόρη ακριβή, το Μάρτη ο ήλιος μη την ιδεί». Για να αποτρέψουν την επίδραση του ήλιου λοιπόν, έφτιαχναν και φορούσαν τον «Μάρτη», ώστε να προστατεύσει τα πρόσωπα των παιδιών από τον ήλιο και να μην καούν.

Συνηθίζεται να φοριέται μέχρι τέλος του μήνα. Ύστερα αφού τον βγάλουν, τον κρεμούν στις τριανταφυλλιές, ώστε να γίνουν τα μάγουλά τους κόκκινα σαν τριαντάφυλλα.

 Οι πληροφορίες είναι από ΕΔΩ

 Κάναμε τα δικά μας μαρτάκια και τα φορέσαμε με καμάρι.

 Διαβάσαμε αυτό το υπέροχο ποίημα για το έθιμο του  "μάρτη" :

Άσπρη κόκκινη κλωστή

 στάθηκε η αφορμή

την αγάπη να γνωρίσουν

 την φωλιά τους

για να χτίσουν.

Ασπροκόκκινη δεμένη

και στο χέρι τυλιγμένη,

ο παλιός ο μύθος λέει

για τον ήλιο όταν καίει.

Έτσι έκαναν κι αυτά:

έμπλεξαν μες τη φωλιά,

άσπρη - κόκκινη κλωστή

μην τυχόν και τους καεί.

Το' παν σ' όλους και παντού,

 με κλωστές φωλιές να πλέξουν.

Τα όνειρα τους και το δάσος

θέλησαν να προστατέψουν.

Είδαμε και την παρακάτω εικόνα και τη συζητήσαμε:

Και βέβαια το ζωγραφίσαμε επειδή μας άρεσε πολύ.

"Μάρτης είναι νάζια κάνει, 

Πότε κλαίει και πότε γελάει".

Μάθαμε την παροιμία, την είπαμε με πολλούς τρόπους , ( θυμωμένα, χαρούμενα, λυπημένα, τρομαγμένα, αργά, γρήγορα, σιγά, δυνατά, με παλαμάκια, με δαχτυλάκια).

Παλιές λατρεμένες κούκλες του Μάρτη: 

Από τη μια γελάνε και από την άλλη κλαίνε.