Πρόγραμμα Ε-twinning: "Young scientists" "Μικροί Επιστήμονες" Οι 3 καταστάσεις της ύλης: Στερεά υγρά και αέρια. Μόρια. Η αφίσα μας.

Το πρόγραμμά μας  "Young scientists" "Μικροί Επιστήμονες" συνεχίζεται και μας έχει συναρπάσει.

Ετοιμάσαμε την αφίσα μας για το πρόγραμμα. Τα παιδιά ντύθηκαν επιστήμονες και φωτογραφήθηκαν στο εργαστήρι μας. Όλα αυτά τα συνθέσαμε και αποτελούν την αφίσα μας.

Η γωνιά των φυσικών επιστημών τραβάει το ενδιαφέρον των παιδιών, που την επισκέπτονται τακτικά.

 Καταστάσεις ύλης (Στερεά – υγρά – αέρια) – Μόρια

Για την υλοποίηση του  προγράμματος  μας πολύτιμη βοήθεια με πληροφορίες μας παρέχει  η Σοφία Λειβαδίτη (μια εκ των δύο διαχειριστών) και μας λύνει πολλές απορίες  (την ευχαριστούμε θερμά γιαυτό !). Για να δούμε λοιπόν τι είναι ύλη :

« Ύλη είναι κάθε τι το οποίο καταλαμβάνει χώρο και έχει μάζα. Ο χώρος που καταλαμβάνει ένα υλικό σώμα, είναι ουσιαστικά ο όγκος του σώματος αυτού, ενώ μάζα είναι η ποσότητα της ύλης, από την οποία αποτελείται. Στον κόσμο που μας περιβάλλει, μπορούν να ανιχνευτούν διαφορετικά είδη ύλης. Για να τα ορίσουμε, χρησιμοποιούμε τη λέξη υλικό.

Στη φύση, η ύλη εμφανίζεται σε τρεις διαφορετικές φυσικές καταστάσεις. Στη στερεή, στην υγρή και στην αέρια. Η κατάσταση στην οποία βρίσκεται ένα υλικό, καθορίζεται από τον τρόπο με τον οποίο είναι συνδεδεμένα τα  μόριά του.

Μεταξύ των μορίων των υλικών ασκούνται ελκτικές δυνάμεις, δηλαδή το κάθε μόριο, έλκει τα διπλανά του και αντίστοιχα έλκεται από αυτά με μια δύναμη.Το αν ένα υλικό βρίσκεται στη στερεά, στην υγρή ή στην αέρια κατάσταση καθορίζεται από την ισχύ των δυνάμεων που ασκούνται μεταξύ των μορίων τους. Δηλαδή, ανάλογα με το πόσο ισχυρές είναι οι δυνάμεις αυτές, τα υλικά είναι στερεά ( ισχυρές δυνάμεις ), υγρά ( λιγότερο ισχυρές ) και αέρια (ασθενείς έως και ανύπαρκτες).

Έτσι ,στα στερεά σώματα, τα μόριά τους βρίσκονται σε μόνιμες θέσεις και έχουν μια ελάχιστη κίνηση ‐ ταλάντωση, γύρω από τις καθορισμένες αυτές θέσεις. Τα στερεά επομένως, έχουν σταθερό σχήμα. Τα μόρια των υγρών, κινούνται άτακτα, « γλιστρώντας » το ένα πάνω στο άλλο.Αυτό κάνει τα υγρά, να ρέουν, και να παίρνουν το σχήμα του δοχείου, στο οποίο μεταγγίζονται.

Τα μόρια των αερίων, κινούνται ελεύθερα, μακριά το ένα από το άλλο, και όπως και τα υγρά, παίρνουν και αυτά το σχήμα του δοχείου στο οποίο περιέχονται, ή καταλαμβάνουν όλο το διαθέσιμο χώρο. Στη συμπεριφορά επομένως των υγρών, και των αερίων, υπάρχει μια ομοιότητα.»

Διαβάσαμε πρώτα το παραμύθι που έχει γράψει η Σοφία για να μας βοηθήσει να τα κατανοήσουμε όλα αυτά. 

Στη χώρα των Τοσοδούληδων λοιπόν, εμφανίζεται ένας πεινασμένος Γίγαντας,που προσπαθεί να καταλάβει γιατί η τηγανίτα που οι τοσοδούληδες θεωρούν τεράστια για τον ίδιο είναι μικροσκοπική. !  Το δικό μου μεγάλο, είναι το δικό σου μικρό! Είπε ο Τοσοδούλης! Κι αόρατο, απάντησε ο γίγαντας!
 Τότε, ήρθε ο επιστήμονας της Τοσοδουλοπολιτείας που κουβαλούσε ένα μικροσκόπιο για να βλέπει τα πολύ μικρά πράγματα.Έτσι λοιπόν τους εξήγησε τι είναι τα μόρια και πώς συμπεριφέρονται στα στερεά στα υγρά και στα αέρια.

Κάπου εκεί ζει και η Μάγισσα της 'Υλης. Αυτή κρατάει ένα μαγικό ραβδί, από τη μια πλευρά, είναι κόκκινο και βράζει, κι από την άλλη πλευρά είναι μπλε και παγώνει.

Όταν κάποια στερεά, ακουμπούν στην βραστερή πλευρά του μαγικού ραβδιού, η υψηλή θερμοκρασία, τα μεταμορφώνει σε υγρά. Όταν τα υγρά γλιστρούν στην παγωμένη πλευρά του ραβδιού, η χαμηλή θερμοκρασία, τα κάνει στερεά κι όταν τα υγρά  γλιστρούν στην καυτή πλευρά του ραβδιού,  τότε γίνονται αέρια.  Τα αέρια επίσης, όταν κρυώσουν, γίνονται υγρά.

Αποφασίσαμε λοιπόν να φτιάξουμε τη Μάγισσα της ύλης και το μαγικό της ραβδί για να μας βοηθάνε να καταλαβαίνουμε πιο εύκολα.

Κάναμε το διαχωρισμό  σε στερεά υγρά και αέρια από υλικά της τάξης αλλά δυστυχώς δεν έχω φωτογραφίες να βάλλω.

Μόνο για τα αέρια έχω που νόμιζα ότι θα δυσκολευτούν, αλλά σκέφτηκαν απίθανα πράγματα.

Με τη βεντάλια κάνουμε αέρα ...

Στο μπαλόνι τον φυλακίζουμε..

 Και τον πάμε στην κυρία...

 Τον μαζεύουμε στη σακούλα....

 Αλλά και με την τρόμπα ...

Κάναμε τα παρακάτω 2 φύλλα αξιολόγησης:

Κάνε το διαχωρισμό....

Ζωγράφισε σε κάθε κατηγορία κάτι που να ταιριάζει αλλά και προσπάθησε να το γράψεις με αναδυόμενη γραφή.

Αφού μέσα από το παραμύθι της Σοφίας είδαμε πώς είναι τα μόρια στις 3 καταστάσεις της ύλης, είδαμε ανάλογα βιντεάκια που μας βοήθησαν να τα καταλάβουμε καλύτερα.

Στη συνέχεια με το σώμα μας ,χωρισμένοι σε ομάδες, προσπαθήσαμε να αποδώσουμε τη συμπεριφορά των μορίων στα ακίνητα στερεά, στα παιχνιδιάρικα υγρά και στα αέρινα αέρια.

Σχηματίσαμε τα μόρια με ράβδους και μαγνητάκια....

και με οδοντογλυφίδες και πλαστελίνη.

Κάναμε μία ομαδική εργασία -πίνακα αναφοράς.

Σε ένα κάνσον κόλλησα 3 Α4, που το καθένα αντιστοιχεί στις 3 καταστάσεις της ύλης.

Κόψαμε και κολλήσαμε ένα σχήμα συμβολικό για κάθε κατάσταση και μέσα κολλήσαμε κυκλάκια για να σχηματίσουμε τα μόρια.

Στη συνέχεια ζωγραφίσαμε σε κάθε Α4 αντιπροσωπευτικά αντικείμενα.

Αποδώσαμε τη συμπεριφορά των μορίων στα στερεά, στα υγρά και στα αέρια με μπατονέτα και τέμπερα σε ατομική εργασία.

Η ομαδική εργασία του μήνα για όλα τα σχολεία που συμμετέχουμε στο πρόγραμμα είναι η ανταλλαγή συνταγών.

Με την κυρία Σοφία λοιπόν τα παιδιά έφτιαξαν μηλόπιτα , αφού είχαμε πολλά μήλα, καθώς μιλούσαμε για τα φθινοπωρινά φρούτα.

Έτσι λοιπόν κάναμε και τη σύνδεση του προγράμματος με το αναλυτικό μας πρόγραμμα.

Έτοιμη και η συνταγή μας για να ταξιδέψει!