Το "Νοιάζομαι και Δρω" είναι ένα πρόγραμμα
καλλιέργειας του εθελοντισμού και της αλληλεγγύης στο σχολείο. Το πρόγραμμα
υλοποιείται από τον Δεσμό και το Ίδρυμα Λαμπράκη. Η δημιουργία του
εκπαιδευτικού υλικού και η πιλοτική εφαρμογή τους σε 10 σχολεία της Αττικής
χρηματοδοτήθηκε μέσω των EEA Grants από το Ίδρυμα Μποδοσάκη, ενώ με δωρεά του
Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) το πρόγραμμα επεκτάθηκε κατά το σχολικό έτος
2015-16 σε συνολικά 66 σχολεία σε όλη την Ελλάδα. Κατά το τρέχον σχολικό έτος
(2016-17) το Νοιάζομαι και Δρω υλοποιείται σε 158 σχολεία (νηπιαγωγεία,
δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια) σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας με την
ευγενική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (Μέγας Δωρητής) και του Ιδρύματος
Αθανασίου Λασκαρίδη.
όπως διαβάζουμε στη σελίδα του "Νοιάζομαι και δρώ"
Φέτος έχουμε την τιμή και την ευχαρίστηση να συμμετέχουμε και εμείς σε αυτό το εξαιρετικό πρόγραμμα με την καθοδήγηση και το συντονισμό του υπεύθυνου σχολικών δραστηριοτήτων την Διεύθυνσης Π. Ε. Σερρών, κ. Γιάννη Πούλιο.
Συμμετέχουν και τα 3 τμήματα του Νηπιαγωγείου μας, με το σύνολο των παιδιών και των 6 εκπαιδευτικών.
Για να ξεκινήσουμε το πρόγραμμα πρέπει πρώτα εμείς οι εκπαιδευτικοί να κατανοήσουμε τι σημαίνει εθελοντισμός και ποιες είναι οι αρχές του, για να μπορέσουμε στη συνέχεια να το μεταφέρουμε και στους γονείς και στα παιδιά μας.
Πρώτα πρώτα πρέπει να καταλάβουμε ότι ο εθελοντισμός είναι στάση ζωής και όχι απλά ένας όρος.
Σύμφωνα με όσα διαβάζουμε στον ιστότοπο του προγράμματος:
Ο όρος εθελοντισμός γενικά αναφέρεται στην ηθελημένη πράξη
για κάποιο κοινωφελή σκοπό χωρίς υλικό ή άλλο αντάλλαγμα. Ως εκ τούτου,
εθελοντής είναι ο πολίτης που προσφέρει ανιδιοτελώς χρόνο ή γνώση για χρήσιμες
δράσεις προς όφελος άλλων, χωρίς να περιμένει αντάλλαγμα. Ετυμολογικά
προέρχεται από το ρήμα εθέλω, που σημαίνει θέλω πολύ.
Ο
εθελοντισμός είναι ευρεία έννοια. Μπορεί να συμπεριλαμβάνει δράσεις σταθερές
και επαναλαμβανόμενες μέσα από συγκροτημένα προγράμματα ή οργανώσεις, οπότε
συνήθως καλείται επίσημος εθελοντισμός, είτε δράσεις προσωπικές, πρόσκαιρες και
μοναδικές (ανεπίσημος εθελοντισμός). Μπορεί να αφορά τη συμμετοχή σε
προγράμματα μη κυβερνητικών οργανώσεων, ιδρυμάτων ή φορέων τοπικής
αυτοδιοίκησης (π.χ. περιβαλλοντικά προγράμματα, αθλητικά προγράμματα, δασοπροστασία,
κοινωνική υποστήριξη κ.ά.), αλλά και πράξεις –ατομικές δραστηριότητες, όπως η
εθελοντική αιμοδοσία, η βοήθεια ενός ηλικιωμένου στον δρόμο ή ακόμα και η μετά
θάνατο προσφορά μελών του ανθρώπινου σώματος για επιστημονικούς σκοπούς.
Ο εθελοντισμός δεν είναι απλώς ένας όρος, είναι μια
πολυμορφική διαδικασία και στάση ζωής, καθώς επιδρά εποικοδομητικά στο
κοινωνικό στερέωμα, αφορά όλους, ανεξαρτήτως κοινωνικών και οικονομικών
διακρίσεων, προάγει την ενεργό συμμετοχή των πολιτών στην προάσπιση θεμελιωδών
δικαιωμάτων και ενδυναμώνει την κοινωνική αλληλεγγύη και συνοχή. Μια εθελοντική
δράση στοχεύει όχι μόνο στο προσωρινό ξεπέρασμα του προβλήματος, αλλά, κατά
περίπτωση, και στην αντιμετώπιση των αιτίων του, την ενδυνάμωση των
επωφελούμενων, τη συνεχή λειτουργία δομών υποστήριξης.
Σημαντικές πρωτοβουλίες – μορφές εθελοντισμού έχουν
αναπτυχθεί από τις τοπικές κοινωνίες σε τομείς όπως η πολιτική προστασία
(έκτακτες καταστάσεις, θεομηνίες, φυσικές καταστροφές, σεισμοί κ.ά.), η
προστασία του περιβάλλοντος (πυρκαγιές, δενδροφυτεύσεις, αποψιλώσεις,
καθαρισμοί παραλιών κ.ά.), στη βελτίωση δημόσιων χώρων, στη διατήρηση και την
προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Το τελευταίο χρονικό διάστημα της
οικονομικής κρίσης και της αποδυνάμωσης του κοινωνικού κράτους έχουν εμφανιστεί
νέες μορφές εθελοντισμού με τοπική δράση, όπως τα δίκτυα ανταλλαγής
υπηρεσιών-τράπεζες χρόνου, τα κοινωνικά παντοπωλεία, τα κοινωνικά φροντιστήρια,
τα κοινωνικά ιατρεία και φαρμακεία.
ποιες είναι οι κριτικές και οι παρεκτροπές:
Ως παρεκτροπή επισημαίνεται η πράξη που χαρακτηρίζεται από
αυτόν που την ασκεί ως φιλανθρωπία ή εθελοντισμός, αλλά σκοπεύει σε φορολογικές
ή άλλες διευκολύνσεις ή απαλλαγές. Παρεκτροπή επίσης είναι αν η πράξη έχει
εξαρχής στόχο την ευρεία προβολή του προσώπου ή του φορέα που την ασκεί.
Μια κριτική που δέχεται ο εθελοντισμός είναι ότι σε κάποιες
περιπτώσεις οι εθελοντές χρησιμοποιούνται ως δωρεάν εργατικά χέρια για την
κάλυψη αναγκών ή θέσεων εργασίας (απλήρωτη εργασία).
Επίσης θα μπορούσε να θεωρηθεί παρεκτροπή η ανάληψη
εθελοντικής δράσης με την αναμονή ή την υπόσχεση ανταμοιβής, π.χ. υψηλότερη
βαθμολογία, μόρια (credits) για την απόκτηση πτυχίου, υπόσχεση για αμειβόμενη
εργασία στο μέλλον.
Δεν μπορούν να θεωρηθούν εθελοντισμός μορφές πρακτικής
εξάσκησης χωρίς αμοιβή οι οποίες έχουν στόχο τη λήψη πτυχίου ή επαγγελματικής
ειδικότητας, η εθελούσια συμμετοχή σε δραστηριότητες που αφορούν αποκλειστικά
προσωπικό όφελος και προσωπικά ενδιαφέροντα, π.χ. ένα χόμπι, η συμμετοχή σε
πολιτικά κόμματα και η άμισθη παροχή εργασίας για την υποστήριξή τους, η
προσφορά μιας υπηρεσίας με αναγκαστική επιβολή, π.χ. δενδροφύτευση από
στρατιώτες, η συμμετοχή σε δραστηριότητες εμπορικού-κερδοσκοπικού χαρακτήρα,
π.χ. η χωρίς αμοιβή συμμετοχή σε διαφημιστικό σποτ, η εκμετάλλευση της διάθεσης
για κοινωνική προσφορά με σκοπό το κέρδος, π.χ. αλίευση πελατών για ιατρικές
παροχές.
Ξεκινήσαμε με την ενημέρωση των γονιών μας, από τον κύριο Γιάννη Πούλιο, των οποίων η συνεργασία κρίνεται πολύ σημαντική για τη πραγματοποίηση του προγράμματος. Η ανταπόκριση ήταν πολύ θετική και έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον.
Ακόμα δε θα παρουσιάσουμε τον κεντρικό άξονα των δράσεών μας, αλλά τις εισαγωγικές δράσεις που έχουμε κάνει με τα παιδιά για να τα βοηθήσουμε να κατανοήσουν το νόημα του εθελοντισμού.
Εκμεταλλευτήκαμε λοιπόν πολλές από τις θεματικές μας ενότητες για να το κάνουμε αυτό.
Θέλω να πω ένα τεράστιο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ στην αγαπημένη μου φίλη συγγραφέα Γιολάντα Τσορώνη Γεωργιάδη για τις πολύτιμες συμβουλές και τη βοήθεια που μου πρόσφερε. Γιολάντα μου είναι πολύ σπουδαίο για μένα που ξέρω ότι πάντα είσαι εδώ!
Θέλω να πω ένα τεράστιο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ στην αγαπημένη μου φίλη συγγραφέα Γιολάντα Τσορώνη Γεωργιάδη για τις πολύτιμες συμβουλές και τη βοήθεια που μου πρόσφερε. Γιολάντα μου είναι πολύ σπουδαίο για μένα που ξέρω ότι πάντα είσαι εδώ!
Πρώτα πρώτα , καλλιεργήσαμε την αυτοπεποίθησή τους με ανάλογες δράσεις που κάνουμε πάντα στο Νηπιαγωγείο, γιατί πρέπει πρώτα να πιστέψω στον εαυτό μου για να προσφέρω στους άλλους.
Κάποιες από τις δράσεις αυτές μπορείτε να δείτε Στον κήπο με τα γλυκά και ευγενικά λογάκια
ΣΤΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ μιλήσαμε για το φύλακα άγγελό μας. Έτσι και μεις είπαμε ότι θα γίνουμε οι καλοί άγγελοι κάποιων.
Και φτάνουμε στα Χριστούγεννα, που προσπαθήσαμε να ευαισθητοποιήσουμε τα παιδιά μέσα από πολλές δραστηριότητες που κάναμε.
Ξεκινώντας να μετράμε αντίστροφα για τα Χριστούγεννα, φτιάξαμε
"Το ημερολόγιο της προσφοράς και της αλληλεγγύης"
Πάνω σε αριθμημένα δώρα, τα παιδιά είπαν τι θέλουν να
κάνουμε κάθε μέρα, για να προσφέρουμε κάπου τη βοήθειά μας .
Είπαν πολλές ιδέες που τις καταγράψαμε σε κάθε δώρο."Να
ρίχνουμε ψιχουλάκια στα πουλάκια" και άλλα τέτοια αλλά γράψαμε και κάποια
πράγματα που θα μας κάνουν χαρούμενους όπως να στολίσουμε το δέντρο και να
διαβάσουμε παραμύθι.
Τα παιδιά έβαψαν τα δώρα και τα κολλήσαμε σε ένα χαρτόνι:
Μπορείτε να το δείτε ΕΔΩ
Φτιάξαμε ένα δέντρο φτιαγμένο από τα χεράκια μας και όχι μόνο!
Τα παιδιά πήραν στο σπίτι τους κομμάτια από πράσινο χαρτόνι και σχεδίασαν, έκοψαν και στόλισαν τα χέρια όλων των μελών της οικογένειάς τους.Έγραψαν πάνω τους και ευχές .
Βρήκαμε την αφορμή να συνδέσουμε τη δραστηριότητά μας με το πρόγραμμα εθελοντισμού"Νοιάζομαι και Δρω", στο οποίο συμμετέχουμε φέτος.
Τα παιδιά έφτιαξαν δώρα πάνω στα οποία ζωγράφισαν ένα δώρο που θέλουν να χαρίσουν σε κάποιο πρόσωπο που αγαπούν πολύ.
Και να σκεφτούν πόσο μεγάλη χαρά θα νοιώσει αυτός που θα πάρει το δώρο και πόση χαρά θα νοιώσουν και οι ίδιοι που έδωσαν το δώρο. Η χαρά της προσφοράς λοιπόν και να μάθουν ότι δε χαιρόμαστε μόνο όταν δεχόμαστε δώρα αλλά και όταν δίνουμε:
Μπορείτε να το δείτε ΕΔΩ
Άγιε μου Βασίλη, στο τζάκι μου φέτος θα αφήσω ένα δώρο. Να το πάρεις και να το δώσεις στα παιδάκια όλου του κόσμου. Με τον Άη Βασίλη και το "Δώρο της Παπλωματούς", μαθαίνω τη χαρά της προσφοράς.
11 Δεκεμβρίου είναι η παγκόσμια ημέρα των Δικαιωμάτων του παιδιού.
Συνδυάζοντας λοιπόν το πρόγραμμα με την παγκόσμια ημέρα Δικαιωμάτων του παιδιού, ασχοληθήκαμε με ένα βιβλίο που υμνεί την προσφορά και την αλληλεγγύη: "Το δώρο της Παπλωματούς" του Jeff Brumbeau.
Μετά από συζήτηση με τα παιδιά αποφασίσαμε να κάνουμε το δικό μας πάπλωμα, για να το χαρίσουμε στα παιδάκια όλης της γης
Φτιάξαμε και το ατομικό μας πάπλωμα ο καθένας με τα διακαιώματα του παιδιού:
Έρχονται όμως και Χριστούγεννα. Η γιορτή της Αγάπης και της προσφοράς. Και βέβαια τα παιδιά περιμένουν με λαχτάρα τον Άη Βασίλη να κατέβει από την καμινάδα στο τζάκι τους (όσοι έχουν) και αν τους φέρει δώρα. Και πόσα δώρα άραγε παίρνουν τα παιδάκια μας κάθε χρόνο; Εμείς και αυτό φέτος προσπαθούμε να το αντιστρέψουμε. Έτσι στη γιορτή μας ο Άη Βασίλης θα έχει 2 σάκους. Ένα γεμάτο δώρα και έναν άδειο που θα τον γεμίσουμε εμείς με δώρα για να τα πάει εκεί που ξέρει αυτός ότι τα χρειάζονται.
Φτιάξαμε λοιπόν ένα τζάκι. Από την καμινάδα του κατεβαίνει ο Άη Βασίλης να μας αφήσει το δώρο μας.
Το τζάκι μας δεν έχει τούβλα. Θα τα βάλουμε εμείς. Αλλά δε θα είναι σκέτα τούβλα. Πάνω τους ζωγραφίζουμε αυτά που πιστεύουμε ότι θα κάνουν ευτυχισμένα όόόόόόλα τα παιδιά της γης, για να τα πάρει ο Άη Βασίλης και να τους τα μοιράσει.
Αναλυτικά τις δράσεις μας μπορείτε να τις δείτε ΕΔΩ
Κάναμε ένα φύλλο αξιολόγησης όπου τα παιδιά ζωγράφισαν δώρα που θέλουν να προσφέρουν στο μπαμπά , στη μαμά, στο Άη Βασίλη και στο Χριστούλη.
Ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα του συλλόγου "Ηλιαχτίδα", συμμετείχαμε στο στόλισμα του δέντρου των ευχών σε κεντρικό σημείο της πόλης των Σερρών.
Τα παιδιά έφτιαξαν αστεράκια, όπου ζωγράφισαν και έγραψαν ευχές.
Μετά από ιδέα που είχαν οι γονείς μας φέτος στις γιορτές μας ο Άη Βασίλης κρατούσε 2 σάκους. Ένα γεμάτο και έναν άδειο. Ο άδειος γέμισε με παιχνίδια που έφεραν τα παιδιά από τα δικά τους παιχνίδια και όχι ένα καινούριο. Αυτή είναι η έννοια του "Μοιράζομαι". Δε θα είχε αξία αν αγόραζαν ένα καινούριο παιχνίδι. Τα παιδιά ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό.
Ο Άη Βασίλης ήρθε και τους μίλησε για την αξία του εθελοντισμού.
Έφυγε παίρνοντας μαζί του τους γεμάτους σάκους. Τα παιδιά είχαν φτιάξει κάρτες και έβαλαν μέσα.
Αποφασίσαμε να τα στείλουμε στο Χατζηκυριάκειο Ίδρυμα.
Συγκεντρώσαμε τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης για το "Χαμόγελο του παιδιού". Και πάλι η ανταπόκριση των γονιών μας ήταν συγκινητική:
Και φυσικά η χριστουγεννιάτικη γιορτή μας δε θα μπορούσε παρά να κινείται στο πνεύμα της προσφοράς: "Τα ξωτικά του τσαγκάρη " λοιπόν ήρθαν και έδωσαν παπούτσια σε όλους τους ανθρώπους της πόλης, μικρούς και μεγάλους, που δεν είχαν χρήματα να αγοράσουν.
Αυτά για αρχή και συνεχίζουμε. Από τη νέα χρονιά οι δράσεις μας θα έχουν ένα κεντρικό άξονα που θα σας παρουσιάσουμε στη συνέχεια.